Dbałość o higienę intymną oraz związane z tym zachowania i przyzwyczajenia najczęściej przejmujemy podświadomie jako dziewczynki od mam, starszych sióstr czy koleżanek. Nie czytamy ulotek, zaleceń medycznych czy literatury, a raczej poddajemy się wpływowi reklam czy trendów. Mimo, że w tej kwestii nie pojawiają się odkrywcze teorie czy nowe sposoby postępowania, to chciałabym podkreślić ważne aspekty zdrowia i higieny intymnej kobiet. Jedynie dzięki świadomej profilaktyce jesteśmy w stanie cieszyć się zdrowiem w sferze intymnej oraz skutecznie walczyć z zagrożeniami.
Zacznijmy od pozornie banalnego tematu – higieny.
Higiena
Kluczem do zrozumienia problemu jest świadomość występowania naturalnej „dobrej” flory bakteryjnej wydzieliny pochwy, bogatej w pałeczki kwasu mlekowego, powodujące jej kwasowe pH. To natomiast stanowi naturalną barierę ochronną hamującą rozwój bakterii odpowiedzialnych za zakażenia układu płciowego i wtórnie układu moczowego. Nosząc codziennie tzw. „wkładki higieniczne” ograniczamy dopływ powietrza i tym samym wspieramy rozwój beztlenowych bakterii głównie kałowych, które są najczęstszym czynnikiem powodującym zapalenia w obszarze intymnym. Mniej znaczące, ale również mające pozytywny wpływ, jest spanie bez majtek oraz noszenie przewiewnej bielizny
W trakcie okresu zaleca się prysznic okolic intymnych dwa razy dziennie oraz regularne zmienianie wkładek czy tamponów. W trakcie pierwszych obfitych dni należy je wymieniać co 3-4h, gdyż krew jest doskonałą pożywką dla bakterii. Tampon nawet w trakcie lekkiego krwawienia czy plamienia, kategorycznie musi być zmieniony przed upływem 8h. W przeciwnym razie grozi to Zespołem Wstrząsu Toksycznego (TTS – toxic shock syndrome) objawiającego się gorączką, bólem mięśni, wysypką. Kubeczki menstruacyjne są nowością, która zyskuje na znaczeniu, gdyż jest rozwiązaniem ekonomicznym jak i przyjaznym środowisku. Kubeczki natomiast powinny zostać zmienione najpóźniej przed upływem 12h.
Stosunek płciowy sprzyja zawleczeniu bakterii kałowych ze strefy analnej w okolice pochwy oraz cewki moczowej, dlatego też by uniknąć infekcji należy po zbliżeniu intymnym oddać mocz i najlepiej wziąć prysznic. Użycie płynów do higieny intymnej nie jest konieczne, a już na pewno przeciwwskazane do użytku wewnątrz pochwy.
Nadchodzi sezon letni gdzie każdy chętnie korzysta z basenów, w których znajdują się różnorodne kolonie bakterii. W tym przypadku należy po zakończonej kąpieli wziąć prysznic, oddać mocz oraz zmienić tampon jeśli go miałyśmy.
Kobiety po menopauzie powinny dbać o nawilżenie okolic intymnych, gdyż mają skłonność do atrofii pochwy wynikającej z ograniczonej produkcji hormonów płciowych. Wpływa to negatywnie na “dobrą” florę bakteryjną i zmienia pH w pochwie w kierunku zasadowym. Tym samym występuje tendencja do nawrotowych zapaleń układu płciowego i moczowego. Kobiety mogą stosować maści z kwasem hialuronowym, lokalnie hormonalne preparaty z estrogenami (Uwaga: zwiększają one nieznacznie ryzyko wystąpienia raka narządów płciowych) czy skorzystać z metod medycyny estetycznej – laseroterapii, terapii skoncentrowanymi falami ultradźwiękowymi o wysokiej częstotliwości – HIFU, terapii falami radiowymi RF czy mezoterapii osoczem bogatopłytkowym.
Życie seksualne
Ważnym tematem szczególnie wśród młodych kobiet wkraczających w życie seksualne jest świadomość, że prezerwatywy nie tylko chronią przed zajściem w niechcianą ciążę, ale PRZEDE WSZYSTKIM zapewniają bezpieczny seks. Używanie prezerwatyw jako jedyna metoda chroni przed wieloma chorobami przenoszonymi drogą płciową:
- zakażeniem wirusem WZW typu B i C powodującym m. in. zapalenie wątroby, marskość wątroby, a nawet śmierć
- zakażeniem wirusem HIV wywołującym zespół nabytego niedoboru odporności AIDS
- zakażeniem wirusami brodawczaka ludzkiego HPV współistniejących z 75% nowotworów złośliwych raka szyjki macicy
- zakażenie wirusem opryszczki okolic narządów płciowych HSV 2, jak i tej wargowej HSV 1 powodujących owrzodzenie skóry i silne dolegliwości bólowe.
Badania profilaktyczne dla kobiet
Badanie ginekologiczne powinno odbywać się raz w roku, nawet gdy Pacjentka nie ma obciążonego wywiadu rodzinnego. USG piersi jest badaniem z wyboru u Pacjentek młodych, gdzie w obrębie tego narządu przeważa tkanka gruczołowa nad tkanką tłuszczową. Zaleca się je raz na 2 lata, szczególnie podczas stosowania hormonalnej terapii antykoncepcyjnej. W Polsce istnieją dwa w pełni refundowane, bezpłatne programy profilaktyczne:
1. Cytologia– wymaz z kanału i tarczy szyjki macicy dla kobiet od 25 do 59 roku życia, raz na 3 lata – z tej możliwości korzysta niestety jedynie 30% kobiet. Pierwsze badanie cytologiczne powinno jednak zostać przeprowadzone po około 3 latach od rozpoczęcia życia seksualnego. Jest to czas, w którym może dojść do rozwinięcia zmian nowotworowych w obrębie szyjki macicy po zakażeniu wirusem HPV.
2. Mammografia piersi – przewidziana dla Pań w wieku od 50 do 69 roku życia, raz na 2 lata. Ważne jest również samobadanie piersi i w przypadku jakichkolwiek wątpliwości – guzki, zgrubienia, sekrecja z brodawki, zaciągnięcie skóry czy brodawki zgłoszenie się do lekarza. Samobadanie piersi i dołów pachowych należy przeprowadzać co miesiąc (w pierwszych dniach po okresie w przypadku Pań przed menopauzą), w ciepłym pomieszczeniu.
Czy Twoje badania profilaktyczne są aktualne? Czy byłaś w przeciągu ostatniego roku u ginekologa? Czy edukujesz swoje pociechy w kwestii zdrowia okolic intymnych?
Nawet jeśli na wszystkie pytania odpowiesz przecząco to pamiętaj, że lepiej „późno niż wcale”. Każdy moment jest dobry aby poruszyć tak ważne dla Ciebie i Twojej rodziny kwestie, także do dzieła!
Pozdrawiam,
Dr n. med. Dorota Dobek
Specjalista Ginekolog-Położnik
Dyplomowany Lekarz Medycyny Estetycznej
Do dyskusji zapraszamy na naszą stronę na serwisie Facebook.